Ai đã khám phá ra dãy số Fibonacci?
Leonardo Pisano Bogollo, một nhà toán học người Ý, là người đã phát hiện ra quy luật của dãy số này và đặt tên là Fibonacci. Theo wiki, Fibonacci được ghép từ chữ filius Bonacci mang ý nghĩa : con của Bonaccio cũng chính là cha đẻ của nhà toán học.
Nhờ có cha là 1 giám đốc cơ sở thương mại, trực thuộc 1 hải cảng ở phía đông Bắc Phi, nên ông đã đi tới đây để sinh sống và phụ việc cho cha ông. Tại đây, Fibonacci đã nhận ra số học bằng chữ Hindu đơn giản hơn chữ số La Mã, nên ông đã đi khắp Địa Trung Hải để học hỏi thêm từ các nhà toán học Ả Rập hàng đầu. Sau đó, tới năm 32 tuổi ông đã cho ra mắt cuốn sách Liber Abaci (Sách tính), cũng chính trong cuốn sách này có đưa ra 1 bài toán về các con thỏ, phép giải bài toán gồm 1 một chuỗi các con số, mà sau này ta quen gọi là dãy số Fibonacci.
Thực tế, dãy số Fibonacci đã được các nhà toán học Ấn Độ biết đến từ thế kỷ thứ 6, nhưng chỉ khi ông giới thiệu lại chúng trong cuốn Liber Abaci, thì dãy số Fibonacci mới được phương Tây biết đến và nổi tiếng đến ngày nay.
Dãy số Fibonacci là gì?
Đây là 1 dãy số vô hạn, được bắt đầu bởi số 0 và số 1, các số tiếp theo luôn bằng tổng của 2 số liền trước cộng lại.
Cụ thể dãy số Fibonacci sẽ là : 0,1, 1, 2, 3, 5, 8, 13, 21, 34, 55, 89, 144, 233, 377, 610…
Ngoài dãy số Fibonacci kể trên, tỷ lệ vàng hay số Pi (số Ф) là số “thần kỳ” tiếp theo được ông phát hiện ra.
Một số đặc điểm thú vị của dãy Fibonacci
- Ngoại trừ 4 số đầu tiên, tỷ số của 1 số bất kỳ với số lớn hơn tiếp theo luôn xấp xỉ bằng.618 ví dụ : 3/5 = 0.6; 5/8 = 0.625; 8/13 = 0.615…
- Tỷ số giữa hai số bất kỳ với số nhỏ hơn đều bằng 1.618 hoặc nghịch đảo của nó là 0.1618 ví dụ : 8/5 = 1.6; 13/8 = 1.625; 21/13 = 1.615…
- Tỷ số giữa giữa các số xen kẽ cũng luôn xấp xỉ 2.618 hoặc nghịch đảo của nó là 0.382 ví dụ : 3/8 = 0.375; 8/21= 0.38; 55/21 = 2.619
Các bạn cũng để ý, các tỷ số tạo thành từ dãy Fibonacci như: 1.1618, 2.618, 0.382 chẳng hạn, đều được sử dụng trở thành các ngưỡng thoái lui hay các ngưỡng mở rộng để chốt lời, hoặc thoát lệnh khi tham gia giao dịch forex.
Tỷ lệ vàng là gì?
Tỷ lệ vàng là “tỷ số khi chia đoạn thẳng thành hai phần sao cho tỷ lệ giữa cả đoạn ban đầu với đoạn lớn hơn bằng tỷ số giữa đoạn lớn và đoạn nhỏ “, theo Wiki, xấp xỉ bằng 1,61803.
Vậy tỷ lệ vàng có mối quan hệ như thế nào với dãy số Fibonacci?
Đây quả thực là 1 sự trùng hợp vô cùng thú vị, khi trong dãy số Fibonacci, tỷ lệ giữa 2 số liên tiếp nhau luôn luôn gần bằng với 1,61803.
Ví dụ: 3/2=1,5; 5/3= 1,66; 8/5= 1,6; 13/8= 1,625…
Ngoài ra nếu các số trong dãy Fibonacci càng lớn thì tỉ số sẽ càng gần tỉ lệ vàng hơn.
Sở dĩ gọi là tỉ lệ vàng vì chúng được ứng dụng rất nhiều trong hội họa, nghệ thuật để tạo ra sự cân đối hài hòa, mang tính thẩm mỹ cao.
Ví dụ như tháp Eiffel dù trông cồng kềnh và to lớn đến như vậy, nhưng tỷ lệ giữa chiều cao phần thân chính với chiều ngang tháp cũng xấp xỉ 1,618!
Hay trong kích thước của cơ thể con người (chiều cao rốn, chiều cao toàn thân, chiều dài cẳng tay…) nếu đạt tỷ lệ vàng thì chắc chắn trông sẽ cân đối và đẹp mắt. Rất nhiều các ngôi sao lớn trên thế giới như Tom Cruise, George Clooney, Brad Pitt, Nicole Kidman… cũng đều sở hữu khuôn mặt chuẩn theo tỷ lệ vàng.
Có lẽ đến chính bản thân nhà toán học tài ba nhất thời trung cổ, cũng không thể ngờ rằng việc phát hiện ra quy luật của dãy số Fibonacci cùng tỷ lệ vàng đã tạo ra rất nhiều ứng dụng và cảm hứng gần như cho toàn bộ mọi lĩnh vực của đời sống.
Gần như chỗ nào cũng có dấu vết của dãy số Fibonacci từ hình xoắn ốc trong bông hoa hướng dương, cánh hoa (đã bao giờ bạn để ý rằng hầu hết cánh hoa đều chỉ có 3, 5, 8, 13, 21, 34, 55 hoặc 89 chưa, tất cả các con số này đều nằm trong dãy số Fibonacci).
Hay thậm chí là dải ngân hà cũng đi theo đúng 1 đường xoắn ốc bằng với tỷ lệ vàng của Fibonacci!
Rất rất nhiều thứ có trên đời đều tuân thủ theo tỷ lệ thần thánh Fibonacci này một cách đáng kinh ngạc, như là 1 quy luật được sắp xếp đến từ chính vũ trụ vậy!
Có bao nhiêu loại Fibonacci trong giao dịch forex?
Nếu sử dụng Tradingview bạn sẽ thấy Fibonacci có tất cả 10 loại gồm : Fibonacci thoái lui, Fibonacci mở rộng dựa trên xu hướng, Fibonacci kháng cự dạng quạt, Fibonacci vùng thời gian …
Về cơ bản, tất cả các đều kha khá giống nhau, cho nên bạn cũng không cần phải biết hết 10 dạng kể trên, thay vào đó chỉ tập trung tìm hiểu 2 loại Fibonacci là: Fibonacci thoái lui và Fibonacci mở rộng dựa trên xu hướng.
Cả hai dạng này kienthucforex đã có bài hướng dẫn khá chi tiết, nếu quan tâm bạn có thể tìm hiểu thêm tại đây :
- Hướng dẫn cách sử dụng Fibonacci thoái lui
- Hướng dẫn cách sử dụng Fibonacci mở rộng dựa trên xu hướng
Dãy Fibonacci được ứng dụng như thế nào trong forex?
Ngoài việc sử dụng Fibonacci như là 1 chỉ báo độc lập, thì dãy Fibonacci cũng là nền tảng toán học để tạo ra các nguyên lý sóng Elliott.
Không những vậy, các mẫu mô hình Harmonic cũng áp dụng theo dãy số Fibonacci.
Cụ thể trong giao dịch forex, chúng ta sẽ sử dụng các tỷ lệ gồm: 0 – 0.236 – 0.382 – 50 – 0.618 – 0.784 – 1–1.618 – 2.1618 – 3.618.
Tỷ lệ từ 0 đến 1 trong dãy số trên đều có tính đối xứng, khi cộng vào nhau luôn luôn bằng 1. Ví dụ : 0.236 + 0.784 = 1 hay 0.382 + 0.618 = 1.
Như trên chúng tôi có nói, bạn chỉ cần quan tâm 2 loại Fibonacci là Fibonacci Retracement (Fibo thoái lui) và Fibonacci Extension hay Fibonacci mở rộng dựa trên xu hướng. Với 2 dạng này các tỷ lệ sẽ được sử dụng cụ thể như sau:
Fibonacci Retracement hay Fibo thoái lui chúng ta sẽ chủ yếu sử dụng các tỷ lệ : 0 – 0.236 – 0.382 – 50 – 0.618 – 0.784 – 1.
Xét về mặt bản chất, Fibo thoái lui chỉ là các đường kháng cự và hỗ trợ nhưng được chia theo tỷ lệ của Fibonacci, trong số này các mức 0.382 – 50 – 0.618 là những mức thoái lui phổ biến nhất, với 1 thị trường có 1 xu hướng cấp 1 mạnh mẽ thì mức thoái lùi nhỏ nhất sẽ là 0.382 hay 38%, Trong một xu hướng yếu hơn, mức thoái lui tối đa sẽ là 0.618.
Trong đó, tỷ lệ 50 hay 50% là 1 trong những vùng cực kỳ quan trọng, tại đây như là 1 vùng ranh giới vì thế khi giá phá vỡ vùng này đồng nghĩa thị trường đang có thể suy yếu hoặc mạnh lên, các bạn cần phải cân nhắc để có thể vào lệnh hoặc thoát lệnh.
Với Fibonacci mở rộng dựa trên xu hướng, bạn sẽ chủ yếu sử dụng các tỷ lệ 0.618 – 0.784 – 1–1.618 – 2.1618 – 3.618.
Tại sao lại có các mức này, bởi trong 1 thị trường đôi khi giá giảm quá sâu, hoặc tăng quá mạnh, tiêu biểu như vàng ở thời điểm hiện tại, khi liên tiếp phá vỡ đỉnh cũ cách đây từ 10 năm trước, Vậy câu hỏi đặt ra, nếu vàng tiếp tục tăng, sẽ tăng đến mức nào?
Lúc này, Fibonacci mở rộng dựa trên xu hướng sẽ là công cụ giúp trả lời câu hỏi trên, để trader có thể tìm được các mức giá mà vàng hay bất kỳ sản phẩm nào có thể tăng hoặc giảm tiếp theo, nhằm phán đoán, giá có thể lên tới mới nào hay sẽ dừng cuộc chơi tại đâu.
Các bạn cũng lưu ý, không chỉ Tradingview mà ngay cả MT4 đều tích hợp sẵn công cụ vẽ Fibonacci, nên bạn chỉ cần làm sao hiểu thật rõ cách sử dụng chúng, không phải lo lắng làm sao có thể học thuộc hay biết cách tính toán để ra các tỷ lệ như tôi vừa kể trên.
Nhưng cho dù Fibonacci có thần thánh như thế nào đi chăng nữa cũng không thể đảm bảo được 100% thành công.
Cần phải kết hợp Fibonacci cùng với mô hình nến đảo chiều, các loại nến Nhật, đường trendline, đặc biệt là cần phải xác định đúng xu hướng để có thể sử dụng công cụ này hiệu quả nhất. Ngoài ra, bạn nên theo theo dõi các tin tức quan trọng thông qua lịch kinh tế trên forexfactory hoặc luôn cập nhật tin tức để tối ưu hóa lợi nhuận của bản thân!
Bạn cũng có thể tham khảo lớp học forex do chính kienthucforex biên soạn để có thể nâng cao kiến thức giao dịch forex bạn nhé. Chúc các bạn thành công!
- Xem thêm : Tham gia lớp học forex cùng kienthucforex
